ຕາມທຳມະຊາດແລ້ວ, ຍິງ ແລະ ຊາຍສາມາດ ໃຫ້ກຳເນີດຊີວິດໃໝ່ໄດ້ເລີ່ມແຕ່ຕອນອາຍຸ 13 ປີ. ເວົ້າໄດ້ວ່າໃຜໆກໍ່ເປັນພໍ່ໄດ້ແຕ່ອາຍຸຍັງນ້ອຍ ແຕ່ຄວາມເປັນພໍ່ຄົນນັ້ນຕ້ອງໄດ້ເຝິກຝົນ. ຂ້າພະເຈົ້າເປັນຄົນໜຶ່ງຕິດຕາມ ແລະ ພະຍາຍາມດັດຕົນເອງ ຈາກຊີວິດໂສດໃຫ້ກາຍເປັນພໍ່ທີ່ດີໄດ້.
ສິ່ງທີ່ຄົ້ນພົບເຫັນວ່າການສ້າງຄວາມເປັນພໍ່ຄົນນັ້ນ ບໍ່ເປັນສິ່ງທີ່ທຳມະດາ ແລະ ຫຼາຍຄົນເປັນບໍ່ໄດ້ ນອກຈາກການໃຫ້ຊີວິດໃໝ່. ພໍ່ທີ່ດີເປັນ ຄົນສ້າງຄວາມແຕກຕ່າງໃຫ້ແກ່ຊີວິດລູກໆ. ລາວຢູ່ໃນວົງອ້ອມຂອງຄວາມເຂັ້ມແຂງ, ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນ ແລະ ມີລະບຽບ. ການໃຫ້ ຂອງພໍ່ບໍ່ແມ່ນແຕ່ການກຳເນີດຊີວິດ ແຕ່ເປັນການອຸດທິຊີວິດຂອງຕົນໃຫ້ແກ່ລູກໆຢ່າງບໍ່ມີວັນສີ້ນສຸດ, ສະໜໍ່າສະເໜີ ແລະ ບໍ່ຮຽກຮ້ອງ ຫຍັງກັບຄືນ. ໄປພ້ອມດຽວກັນນັ້ນ, ກໍ່ຄືການໃຫ້ຄຳແນະນຳທີ່ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ ເພື່ອໃຫ້ຊີວິກລູກສາມາດດັດປັບເຂົ້າກັບຊີວິດຕົວຈິງ ໃນເວລາລູກເຕີບໃຫຍ່ຂື້ນມາ.
ໃນປະເທດລາວ ຍັງບໍ່ທັນມີວັນພໍ່ເທື່ອ ແຕ່ຄົນລາວມັກຖືປີໃໝ່ລາວເປັນການສັນເສີນພໍ່ ພ້ອມດຽວກັນກັບຄົນຜູ້ມີພະຄຸນອື່ນໆ. ຕໍ່ກັບການສັນ ເສີນທ່ານຄວນຫັນເບິງຊີວິດຂອງຕົນເອງວ່າ ທ່ານຈະເຮັດແນວໃດເພື່ອປັບປຸງຕົນເອງໃຫ້ກາຍເປັນພໍ່ທີ່ດີແກ່ລູກໆໃນອານາຄົດ. ທີ່ຈິງແລ້ວ ການສ້າງຕົນເອງເປັນພໍ່ທີ່ດີເປັນສິ່ງທີ່ບໍ່ຍາກຫຼາຍ ຖ້າທ່ານມີຄວາມຕັດສິນໃຈດີພໍ. ສິ່ງທີ່ຕ້ອງໄດ້ປະຕິບັດມີຄື:
- ເປັນຄົນປະຕິບັດລະບຽບເຄັ່ງຄັດ
ພໍ່ທີ່ດີຈະຮັກລູກສະເໜີ ເຊິ່ງຈະບໍ່ຍອມປ່ອຍໃຫ້ລູກຕົກໃນໄພອັນຕະລາຍ. ດັ່ງນັ້ນ, ລາວຈະບໍ່ປະປ່ອຍໃຫ້ລູກຕົນເອງຕົກໃນວົງເສບຕິດ, ສິ່ງບໍ່ດີ ຫຼື ນຳໃຊ້ເງິນຄຳໃນທາງບໍ່ດີ. ເຊັ່ນດຽວກັນ, ຈະບໍ່ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນແກ່ການກະທຳທີ່ຜິດສິນລະທຳ ແຕ່ຈະພັກດັນໃຫ້ມີການເຮັດດີໆ ໃນສັງຄົມ ເຊັ່ນ: ປະຕິບັດລະບຽບໂຮງຮຽນ, ນັບຖືຄູບາອາຈານ ແລະ ຄົບເພື່ອນທີ່ມີອຸດົມການດີໃນການດຳລົງຊີວິດ.
- ຢູ່ຄ່ຽງຂ້າງເວລາຜິດພາດ
ຄວາມຜິດພາດເກີດຂື້ນສະເໜີກັບທຸກໆຄົນ ເຊິ່ງເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊີວິດ. ໃນຊີວິດໄວໜຸ່ມ, ລູກອາດມີຄວາມຜິດ ເຊັ່ນ: ຂັບລົດຕຳກັນ, ດື່ມສຸ ລາຫຼາຍເກີນໄປ, ເສັງບໍ່ໄດ້ອັນດັບດີ ຫຼື ເຂົ້າມະຫາວິທະຍາໄລດັງໆບໍ່ໄດ້. ພໍ່ທີ່ດີຈະຮັບຮູ້ ແລະ ຊອກຮູ້ວ່າເປັນຫຍັງ. ບາດແລ້ວຕ້ອງສ້າງ ຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະ ການກະທຳຂອງລູກເພື່ອປັບປຸງຊີວິດໃຫ້ດີຂື້ນ. ການຈົ່ມວ່າ, ຊຳ້ເຕີມ ຫຼື ລົງໂທດເປັນສິ່ງຕ້ອງຫ້າມ.
- ເປັນຄົນເປີດສູ່ຄວາມຄິດໄໝ່ໆ
ຄົນລາວມັກເວົ້າວ່າ: ລູກບໍ່ຝັງຄວາມພໍ່ແມ່ຜີແກ່ເຂົ້າມໍ້ນາຮົກ. ສິ່ງນີ້ອາດເປັນຈິງ. ແຕ່ການສັງເກດເບິ່ງພຶດຕິກຳ ແລະ ສັງຄົມອ້ອມຂ້າງ ໄດ້ມີການປ່ຽນແປງຫຼາຍ. ພໍ່ຕ້ອງໄດ້ດັດປັບ ແລະ ເຂົ້າໃຈວ່າສະພາກສັງຄົມ ມີຜົນຕໍ່ກັບພຶດຕິກຳ. ເຊັ່ນ: ໃນແຕ່ກ່ອນ ການສັກລາຍ ເປັນການ ສະແດງ ຄວາມໂອຫັງ ແລະ ມີແຕ່ຄົນມີປັນຫາສັງຄົມເຮັດກັນ. ແຕ່ປະຈຸບັນ ການສັກລາຍ ກາຍເປັນສິນລະປະ ອີກອັນໜຶ່ງ. ດັ່ງນັ້ນ, ຄວນ ເບິ່ງຄວາມເນາະສົມ ແລະ ສັນຫາຄຳເນະນຳ ແກ່ລູກໆ. ໂດຍສະເພາະລູກຍິງ ເພາະການສັກລາຍໃນກຸ່ມຍິງ ນັ້ນຍັງບໍ່ທັນເປັນທີ່ແຜ່ຫຼາຍ.
- ສອນໃຫ້ລູກຮູ້ຈັກຄຸນຄ່າຂອງວັດຖຸ
ພໍ່ທີ່ດີຈະບໍ່ເຮັດໃຫ້ລູກຮັບຮູ້ວ່າສິ່ງຂອງທີ່ໄດ້ມາເປັນສິ່ງທີ່ໄດ້ມາງ່າຍໆ ຫຼື ໄດ້ລ້າ. ທຸກໆຢ່າງຕ້ອງມີການທຸ້ມເທ. ນັບແຕ່ອາຫານ, ການສຶກສາ, ເຄື່ອງນຸ່ງ ແລະ ການຊົມໃຊ້ອື່ນໆ. ພໍ່ທີ່ດີຈະຍົກໃຫ້ເຫັນຄຸນຄ່າຂອງທຸກໆສິ່ງທີ່ມີເຂົ້າມາໃນຊີວິດ. ພໍ່ທີ່ດີບຈະພັກດັນໃຫ້ລູກ ໄດ້ຮູ້ວ່າ ພໍ່ບໍ່ແມ່ນ ຕູ້ກົດເງິນ ໄດ້ດົນເພື່ອປະຄັງຊີວິດລູກໆ.
- ຮັບຮູ້ວ່າຊີວິດລູກບໍ່ຄືຊີວິດຕົນເອງ
ທຸກໆຄົນມີຄວາມແຕກຕ່າງ. ພໍ່ບໍ່ຄອນໃຫ້ລູກເດີນຕາມ, ເຮັດວຽກ ຫຼື ມີຊີວິດທີ່ຕົນເອງເປັນຖ້າຫາກລູກບໍ່ຕ້ອງການ. ພໍ່ຕ້ອງຮັບຮູ້ຄຸນຄ່າຂອງ ຄວາມເປັນລູກ ເຊິ່ງກໍ່ຄືກັບຄົນໆໜຶ່ງ, ຄວນຟັງຄວາມຄິດ ຕາບໃດທີ່ບໍ່ສ້າງສິ່ງບໍ່ດີແກ່ຄອບຄົວ ແລະ ຄົນອື່ນໆໃນສັງຄົມ.
- ພໍ່ດີໃຊ້ເວລາກັບລູກໆ
ພໍ່ຈະຮູ້ຈັກໃຊ້ເວລາຮ່ວມກັບລູກໆເພື່ອສ້າງກິດຈະກຳມ່ວນໆນຳກັນ ເຊັ່ນ: ຫຼີ້ນເກມ, ເບິ່ງໜັງ ແລະ ເຂົ້າຮ່ວມງານກິດຈະກຳກິລາຕ່າງໆ ຂອງລູກ. ພໍ່ຈະໃຊ້ເວລາໃນການຮັບຟັງ ແລະ ສ້າງການສົນທະນາທີ່ດີ, ງ່າຍດ່າຍກັບລູກ. ລາວອາດໃຊ້ເວລາໃນການຊ່ວຍເຮັດວຽກບ້ານ ໃນທຸກໆຄໍ່າ ຖ້າຫາກມີຄວາມຈຳເປັນ.
- ພໍ່ເປັນຕົວຢ່າງທີ່ດີ
ພໍ່ຫຼາຍຄົນມັກເວົ້າວ່າ: ເຮັດໃນສິ່ງທີ່ຂ້ອຍເວົ້າ ແຕ່ຢ່າເຮັດໃນສິ່ງທີ່ຂ້ອຍເຮັດ. ສິ່ງນີ້ ເປັນໄປໄດ້ຍາກຫຼາຍ. ຖ້າຫາກທ່ານບໍ່ຢາກໃຫ້ລູກໆສູບຢາ ທ່ານກໍ່ຕ້ອງບໍ່ສູບຢາ. ອິດທິພົນຂອງພໍ່ສຳຄັນຫຼາຍ. ສິ່ງທີ່ລູກເປັນ ເປັນການສະທ້ອນລັກສະນະຂອງຕົນເອງ. ພໍ່ທີ່ດີຕ້ອງມີຄວາມສາມາດ ສະແດງຄວາມສຳຄັນ ແລະ ຕົວຢ່າງການປະພຶດທີ່ດີອື່ນໆ ເພື່ອໃຫ້ລູກໆໄດ້ຮຽນນຳ.
- ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນ ແລະ ຈົງຮັກພັກດີ
ຄວາມຊື່ສັດກັບແມ່ຂອງເດັກ ກໍ່ຄືຄອບຄົວ ຕັດສິນພຶດຕິກຳການດຳລົງຊີວິດຂອງເດັກ. ທັງນີ້ກໍ່ເປັນການສະແດງຄວາມ ຮັກໃນການມີຊີວິດ ຄອບຄົວ ເຊິ່ງຈະເປັນການສ້າງຄວາມນັບຖືໃຫ້ແກ່ລູກໆໄດ້. ເດັກໃນປະຈຸບັນອາດມີເສັ້ນທາງເດີນທີ່ແຕກຕ່າງ ກວ່າແຕ່ລະຍຸກ ດັ່ງນັ້ນການ ໃຫ້ຄວາມສະໜັບສະໜູນ ໃນກິດຈະກຳທີ່ບໍ່ເປັນຜົນເສຍຕໍ່ສັງຄົມ ເຖິງວ່າຈະເປັນສິ່ງທີ່ຕົນເອງບໍ່ມັກແລ້ວກໍ່ຕາມ ພໍ່ທີ່ດີຕ້ອງໄດ້ເຮັດ. ລູກຈະ ກັບຫາພໍ່ສະເໜີ ເພື່ອຂໍຄຳປຶກສາ ຖ້າຫາກທ່ານສະແດງການສະໜັບສະໜູນໃນໄວເດັກ.
- ສ້າງສິ່ງທ້າທາຍໃຫ້ແກ່ລູກ
ພໍ່ທີ່ດີຕ້ອງການໃຫ້ລູກເປັນສິ່ງທີ່ດີທີ່ສຸດໃນສິ່ງທີ່ລູກຢາກເປັນ. ດັ່ງນັນທ່ານຄວນສ້າງສິ່ງທ້າທາຍ ແລະ ການພັກດັນໃຫ້ ລູກກາຍເປັນສິ່ງ ທີ່ລູກຕ້ອງການ. ທ່ານຄວນໃຫ້ອິດສະຫຼະໃນການສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ການແກ້ປັນຫາດ້ວຍຕົນເອງ. ຫຼື ທ່ານອາດຈະນຳສິ່ງໃດໜຶ່ງ ໃຫ້ລູກໄດ້ເຮັດໃນແຕ່ລະ ໄລຍະເພື່ອພິສູດ. ຖ້າທ່ານຢາກໃຫ້ລູກກາຍເປັນນັກທຸລະກິດ ທ່ານກໍ່ຄວນສ້າງກິດຈະກຳການຊື້ຂາຍ ແລະ ມອບ ວຽກທີ່ເໜາະສົມໃຫ້ລູກໄດ້ເຮັດ ກ່ຽວກັບທຸລະກິດນັ້ນໆ.
- ພໍ່ສອນບົດຮຽນການດຳລົງຊີວິດທີ່ດີແກ່ລູກ
ພໍ່ຈະເປັນຕົ້ນແບບຊີວິດໃຫ້ແກ່ລູກໆ ໂດຍສະເພາະລູກຊາຍ. ຈະມີບົດຮຽນຫຼາຍໆຢ່າງທີ່ທ່ານຈະຕ້ອງໄດ້ບອກລູກ. ນັບແຕ່ເລື່ອງການແຕ່ງ ກາຍ, ການເຮັດວຽກ, ການແຖໜວດ ເປັນຕົ້ນ. ໜ້າທີ່ນີ້ເປັນສິ່ງຈຳເປັນຫຼາຍ. ເຖິງວ່າຕົນເອງຈະເມື່ອຍຈາກການເຮັດວຽກ ແລະ ກັບມາ ບ້ານແລ້ວເຫັນລູກນັ່ງເບິ່ງແຕ່ທໍລະທັດບໍ່ເຮັດວຽກບ້ານ ທ່ານກໍ່ຄອນໃຊ້ເວລາໃນການ ກ່າວເຕື່ອນ ແລະ ສິດສອນເພື່ອໃຫ້ລູກເຫັນຄວາມ ຮັບຜິດຊອບແກ່ຊີວິດຂອງຕົນເອງ.
- ພໍ່ປົປປ້ອງຄອບຄົວ
ພໍ່ປຽບສະເໜືອນພະນັກງານຮັກສາຄວາມປອດໄພກໍ່ວ່າໄດ້. ພໍ່ຈະຕ້ອງເຮັດທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງເພື່ອປົກປ້ອງຄອບຄົວຂອງຕົນເອງ. ເຊັ່ນ ການ ສ້າງລາຍຮັບເພື່ອລ້ຽງຊີວິດຄອບຄົວໃຫ້ດີ ແລະ ຖ້າຫາກພໍ່ຕ້ອງໄດ້ເຮັດວຽເພີ່ມສິ່ງນີ້ ຈະເປັນສິ່ງທີ່ໜ້າສັນເສີນຫຼາຍ ແລະ ເປັນການເສຍ ສະຫຼະທີ່ຫາແນວປຽບບໍ່ໄດ້.
- ພໍ່ໃຫ້ຄວາມຮັກແບບບໍ່ຈຳກັດ
ບໍ່ວ່າຈະແນວໃດ ຍາມໃດພໍ່ກໍ່ຮັກລູກ ບໍ່ວ່າລູກຈະຜິດພາດຊໍ່າໃດ. ສິ່ງນີ້ເປັນຄຸນລັກສະນະທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຂອງຄວາມເປັນພໍ່. ເຊັ່ນໃນຍາມທີ່ລູກ ຜິດຫວັງກັບການກະທຳຂອງລູກ, ທ່ານກໍ່ຄວນຢູ່ຄຽງຂ້າງ ແລະ ສ້າງຄວາມຫວັງໃຫ້ແກ່ລູກໆ.
ຖ້າທ່ານເຮັດໄດ້ແນວນີ້ ຄຸນພໍ່ ເທົ່າກັບຄຸນແມ່ແນ່ນອນ.
Viengsombath Bangonesengdet Editor in chief
ຊ່ວຍສ້າງສັນສິງເປັນປະໂຫຍດແກ່ສັງຄົມ. ມີຄວາມສາມາດທີ່ມາຈາກປະສົບການ ແລະ ການສຶກສາ ຕິດພັນກັບຂົງເຂດ: ຍຸດທະສາດການບໍລິຫານ, ການຕະຫຼາດ, ການວາງແຜນທຸລະກິດ, ການຄ້າ ທາງອອນໄລ, ນະໂຍບາຍບຸກຂະລາກອນ, ປັບປຸງອົງການຈັດຕັ້ງ, ການສ້າງຍີ່ຫໍ້ສິນຄ້າ ແລະ ສອນ ເຕັກນິກການນຳພາ. ທ່ານສາມາດ ໃຊ້ບໍລິການພິເສດ ຫຼື ຕິດຕາມເຕັກນິກຜ່ານທາງເວັບໄຊນີ້.
